Vijecnica Kütüphanesi: Saraybosna’nın Hafızası

Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’nın en ikonik yapılarından biri olan Vijecnica, 129 yıl önce belediye binası olarak hizmet vermeye başladı. 1945'ten itibaren ise ulusal kütüphane olarak Saraybosna’nın kültürel belleğine katkıda bulunmaya devam etti.

Endülüs Esintileri Taşıyan Mimari Harika

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde Endülüs mimari tarzında inşa edilen yapı, görenleri büyüleyen ihtişamıyla dikkat çekiyor. 1892’de yapımına başlanan binanın Mısırlı cami ve medreselerden ilham aldığı belirtilirken, mimar Aleksandar Witek’in projeye özgün dokunuşlar kattığı ifade ediliyor.

Şehirdeki en önemli kültürel yapılar arasında yer alan Vijecnica, 20 Nisan 1896'da belediye binası olarak hizmete açıldı ve İkinci Dünya Savaşı’na kadar bu amaca hizmet etti. Savaş sonrasında 1945 yılında ulusal kütüphane olarak yeniden düzenlendi ve Saraybosna’nın hafızası olma görevini üstlendi.

Bosna Savaşı’nda Yanan Kültürel Miras

25 Ağustos 1992’de Bosna Savaşı’nın en acı dolu günlerinden biri yaşandı. Saraybosna’yı kuşatan Sırp askerleri, Vijecnica’ya yönelik topçu saldırısı düzenledi ve tarihi bina alevler içinde kaldı. Yangın üç gün boyunca devam etti, binlerce değerli el yazması ve arşiv belgesi yok oldu.

2 milyona yakın eser yangında kaybolurken, Vijecnica Boşnak, Sırp, Hırvat ve Yahudi toplumlarına ait el yazmalarını barındıran büyük bir kültürel mirasın merkezi konumundaydı. Toplamda 6 milyon kitap ve belgeye sahip olan yapı, savaşla birlikte en büyük kayıplarından birini yaşadı.

Küllerinden Doğan Kütüphane

1996’da başlayan restorasyon çalışmaları tam 18 yıl sürdü. Büyük emekler sonucunda 9 Mayıs 2014’te kapılarını yeniden Saraybosnalılara açan Vijecnica, adeta küllerinden yeniden doğdu. Bugün müze olarak faaliyet gösteren tarihi bina, şehrin en önemli kültürel merkezlerinden biri konumunda.

Turistlerin İlgi Odağı

Günümüzde Vijecnica, mimari ihtişamı, tarihi anlamı ve geçmişin izleriyle ziyaretçileri kendine çekmeye devam ediyor. Sergilere, etkinliklere ve davetlere ev sahipliği yapan yapı, her yıl yüz binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.

Saraybosna’yı ziyaret edenler için mutlaka görülmesi gereken yapılar arasında bulunan Vijecnica, fotoğraf tutkunlarının en sevdiği mekanlardan biri olarak da ön plana çıkıyor.